عمل چسباندن شبکیه چشم
جداشدگی شبکیه یک مشکل جدی چشمی است و میتواند منجر به از دست دادن دائمی بینایی شود. جداشدگی شبکیه به وضعیتی گفته میشود که شبکیه (لایه ای از بافت حساس به نور در پشت چشم) از موقعیت طبیعی خود دور شده باشد. هنگامی که شبکیه از پشت چشم جدا میشود، اکسیژن و مواد مغذی خود را از دست میدهد که منجر به مرگ بافت میشود. جداشدگی شبکیه معمولا بعد از پارگی شبکیه اتفاق میافتد. درمان سریع جداشدگی شبکیه و چسباندن شبکیه چشم بسیار مهم میباشد.
انواع جداشدگی شبکیه
جداشدگی شبکیه ممکن است نیاز به عمل چسباندن شبکیه چشم داشته باشد. سه دسته جداشدگی شبکیه وجود دارد: رگماتوژن، کششی و اگزوداتیو. در ادامه به توضیح آنها میپردازیم.
جداشدگی رگماتوژن
یکی از انواع جداشدگیها که نیاز به چسباندن شبکیه چشم دارد، جداشدگی رگماتوژن میباشد. جداشدگی رگماتوژن اصلیترین تهدید کننده دید میباشد. در این جداشدگی پارگی شبکیه اجازه میدهد تا مایع زجاجیه به زیر شبکیه نفوذ کند. جداشدگی رگماتوژن بسیار مهم است و باید فورا تحت درمان قرار گیرد.
جداشدگی کششی
جداشدگی کششی شبکیه، در واقع جداسازی شبکیه حسی-عصبی از اپیتلیوم رنگدانه شبکیه به دلیل کشش غشاء در زجاجیه یا روی سطح شبکیه است. از بین رفتن تدریجی خاصیت ارتجاعی زجاجیه، در نهایت باعث جدا شدن زجاجیه از شبکیه میشود. در این حالت، اگر هنوز زجاجیه در نقاطی به شبکیه متصل باشد، میتواند بر روی شبکیه کشش ایجاد کند و باعث جداشدگی شبکیه شود.
ممکن است، عمل شبکیه چشم در این جداشدگی ضروری باشد. رایجترین علت این جداشدگی دیابت شیرین میباشد. اغلب، روش ویترکتومی موثرترین درمان برای این نوع از جداشدگی شبکیه است.
جدا شدگی اگزوداتیو
از انواع جداشدگیهای شبکیه که نیاز به عمل چسباندن شبکیه چشم دارد، جداشدگی اگزوداتیو میباشد. در این نوع جداشدگی، مایع زجاجیه در فضای زیر شبکیه، در واقع بین شبکیه حسی و اپیتلیوم رنگدانهدار شبکیه جمع میشود و منجر به جدا شدن شبکیه میشود. جداشدگی اگزوداتیو از تجمع مایع در زیر شبکیه که ناشی از بیماریهای شبکیه یا مشیمیه میباشد، ناشی میشود. همچنین، وجود التهاب و عفونت در چشم میتواند باعث جداشدگی اگزوداتیو شود.
عوامل موثر بر جداشدگی شبکیه
- نزدیک بینی با شماره بالا
- داشتن سابقه خانوادگی جداشدگی شبکیه
- سابقه تروما
- سابقه جراحی چشم
بررسی و تشخیص جداشدگی شبکیه
جداشدگی شبکیه توسط چشم پزشک متخصص یا فوق تخصص چشم پزشکی میتواند تشخیص داده شود. متخصص با دقت چشم را معاینه میکند و سپس روش درمان و جراحی مناسب را انتخاب میکند. 90 درصد جراحیهای چسباندن شبکیه چشم موفقیت آمیز میباشند. در ادامه به روشهای درمان جداشدگی شبکیه و عمل شبکیه چشم میپردازیم.
عمل چسباندن شبکیه چشم
به منظور چسباندن شبکیه چشم میتوان از سه نوع روش رتینوپکسی پنوماتیک، اسكلرال باكلينگ و ویترکتومی استفاده کرد.
رتینوپکسی پنوماتیک برای چسباندن شبکیه چشم
رتینوپکسی پنوماتیک روشی برای چسباندن شبکیه چشم میباشد. در این روش، جراح حباب هوا یا گاز را به قسمت مرکزی چشم (حفره زجاجیه) تزریق میکند. حباب، سوراخ را به دیواره چشم فشار میدهد و جریان مایع را در فضای پشت شبکیه متوقف میکند. این عمل باعث میشود که به مرور شبکیه به چشم بچسبد.
اسكلرال باكلينگ برای چسباندن شبکیه چشم
یکی دیگر از روشها برای چسباندن شبکیه چشم، اسكلرال باكلينگ میباشد.جراح در این روش از یک نوار کوچک و منعطف سیلیکونی برای چسباندن شبکیه به جای خود استفاده میکند.
ویترکتومی برای چسباندن شبکیه چشم
از دیگر روشهای چسباندن شبکیه چشم، عمل ویترکتومی میباشد. در این روش جراح زجاجیه را به همراه هر بافتی که سطح شبکیه را میکشد، برمیدارد. سپس هوا، گاز یا روغن سیلیکون به فضای زجاجیه تزریق میشود. این عمل باعث میشود که شبکیه به جای خود برگردد. در نهایت گاز یا روغن تزریق شده جذب میشود و بدن مجدد آن را جایگزین میکند.
انتخاب روش جراحی، برای چسباندن شبکیه چشم
انتخاب روش جراحی برای چسباندن شبکیه چشم، به شرایط مشکل چشم بیمار مثل میزان جدا شدگی شبکیه و محل قرار گرفتن آن در چشم بستگی دارد. با معرفی چشم پزشک خوب میتوان تصمیم درستی برای انتخاب نوع روش جراحی گرفت.
گاها ممکن است روش ویترکتومی با روش اسكلرال باكلينگ ترکیب شود. ممکن است بینایی چندین ماه طول بکشد تا به طور کامل بازگردد. همچنین ممکن است برخی افراد نتوانند تمام بینایی خود را بدست آوردند.
خطرات عمل جداشدگی شبکیه
اگر پارگی شبکیه هنوز باعث جداشدگی شبکیه نشده باشد، میتوان از روش لیزر و یا انجماد استفاده کرد. چنانچه جداشدگی شبکیه رخ دهد، لازم است که عمل جراحی انجام شود. عمل جداشدگی شبکیه میتواند خطراتی داشته باشد، مانند:
- ایجاد عفونت در چشم
- احتمال خونریزی در چشم
- احتمال پیشرفت آب مروارید