دکتر متخصص عمل پیوند قرنیه

چشم ها از جمله مهم ترین اعضای بدن هستند و بینایی جزء پرکاربردترین حواس است. همه ی ما روزانه استفاده های زیادی از آن ها می کنیم. حالا اگر به دلایلی مثل آسیب های بیرونی و یا بیماری های جسمی، قرنیه ی چشم ما دچار مشکل شود، زندگی ما با معضل بزرگی روبرو خواهد شد. برخلاف گذشته های دور، امروزه با تکیه بر علوم پیشرفته ی پزشکی، می توان با عمل پیوند قرنیه، مشکلات بینایی را حل کرد و به زندگی عادی بازگشت.

در ادامه با ما در مجموعه ی چشم پزشکی همراه باشید تا به درمان پیوند قرنیه در انواع کلینیک چشم پزشکی بپردازیم.

عمل پیوند قرنیه چیست؟

عمل پیوند قرنیه، نوعی عمل برای چشم است که در آن قسمتی ناسالم از قرنیه ی شخص و بافت سالم قرنیه ی شخص دیگری جایگزین همدیگر می شوند. این عمل، سبب کم شدن درد می شود. همچنین در صورت وجود مشکلات ظاهری، می توان قرنیه را به حالت طبیعی خودش بازگرداند.

انواع پیوند قرنیه

دکتر متخصص چشم پزشکی، جراحی پیوند قرنیه را به وسیله ی برداشتن همه یا قسمتی از قرنیه ی فرد و جایگزینی بافت بدون مشکل، انجام می دهد.

برای انجام این عمل، می توان شیوه های متعددی را به کار برد. فوق تخصص چشم پزشکی، با صلاحدید خود، بهترین روش را به بیمار توصیه می کند. این عمل که با نام کراتوپلاستی هم شناخته می شود، انواع مختلفی دارد، از جمله:

پیوند قرنیه ی نافذ( pk)

در صورتی که هم لایه ی درونی و هم لایه ی جلویی دچار مشکل شده باشند، احتمال نیاز به تعویض همه ی قرنیه وجود دارد. متخصص چشم پزشکی در این مواقع، همه ی ضخامت دچار مشکل را می برد تا دیسک کوچکی از بافت قرنیه را بردارد. با استفاده از ابزارهای با دقت ویژه، بخش مد نظر به صورت دایره ای بریده می شود. قرنیه ی جایگزین، که آن هم برش خورده است، جای خالی را پر می کند. پزشک با بخیه زدن قرنیه کار خود را تمام می کند. این شیوه ی درمانی زمان بیشتری برای بهبود بیمار نیاز دارد که گاه تا 12 ماه و یا بیشتر به طول می انجامد. به علاوه ریسک پس زدن قرنیه در این روش، در مقایسه با دیگر شیوه های درمان بیشتر است.

بیشتر بخوانید: عمل شبکیه چشم

پیوند قرنیه ی کراتوپلاستی اندوتلیال(ek)

این شیوه ی درمان، به وسیله ی جایگزینی بافت سالم فرد دیگر با بافت مشکل دار شخص ( که از قسمت های پشتی قرنیه شامل اندوتلیوم و بخش نازکی با نام غشاء دسمه که محافظ اندوتلیوم در مقابل ضربه ها و عفونت است) صورت می گیرد. خود این شیوه ی درمان به دو دسته تقسیم می شود:

پیوند ek به شیوه ی تراش(DSEK): تقریبا یک سوم قرنیه با بافت سالم جایگزین می شود.
پیوند ek غشای دسمه(DMEK): این شیوه ی درمان با برداشتن بخش نازک تری از بافت سالم انجام می شود. به دلیل حساسیت بافت این قسمت، این عمل مشکل تر از شیوه ی اول است.

پیوند قرنیه لایه ای قدامی( ALK)

این شیوه ی درمان با دو راهکار می تواند بافت دارای مشکل را از بخش های جلویی قرنیه مجزا کند. البته لایه ی اندوتلیال عقبی در موقعیت خود باقی می ماند. شدت مشکل قرنیه، مشخص کننده ی درمان مورد نیاز است.

چنانچه میزان آسیب کم باشد، با عمل SALK می توان بخش های جلویی قرنیه را جایگزین کرد. در این شیوه ی درمان، به استروما و اندوتلیوم دست زده نمی شود.
در صورت شدید بودن آسیب های وارده به قرنیه و آسیب دیدن استروما، پیوند DALK انجام می شود. برای سریع تر رسیدن به سلامتی، می توان از این روش استفاده کرد. به علاوه احتمال پس زدن قرنیه هم در این شیوه ی درمان کمتر است.

بهترین سن برای پیوند قرنیه

بهترین سن برای عمل پیوند قرنیه

به دلیل حساسیت عمل پیوند قرنیه، بایستی همه ی جوانب با صلاحدید پروفسور چشم پزشک، در نظر گرفته شود. به همین دلیل متخصصان چشم پزشکی، قرنیه ی افرادی که دارای بیماری های مربوط به چشم هستند و یا قبلا چشمشان را عمل کرده اند، برای اهدا نمی پذیرند. البته در این عمل برخلاف عمل های پیوند دیگر، احتیاجی به مطابقت بافت های پیوند میان اهدا کننده و اهدا شونده نیست. این مسئله، سبب می شود تا پروسه ی درمان سریع تر طی شود.

در مورد سن مورد نیاز برای عمل پیوند قرنیه، در سال های قبل، متخصصان صرفا افراد زیر 65 سال را برای این کار می پذیرفتند. اما با انجام پژوهش های بیشتر، محققان سن 34 تا 71 را برای اهدای قرنیه در نظر گرفته اند. این روش که موفقیتی بیش از 70% دارد، بیشتر با استفاده از چشم های متوفیان صورت می گیرد. به همین دلیل حدود 30% افراد با سن 60 تا 70 سال اهداکنندگان این عضو هستند. برای افراد جوان تر که احتیاج به پیوند قرنیه دارند، بهتر است از قرنیه ی افراد با سن متناسب با سن خودشان استفاده شود.

علائم پس زدن قرنیه

عمل پیوند قرنیه اصولا درصد موفقیت قابل قبولی دارد، به طوری که از بین همه ی جراحی های پیوند، این عمل بیشترین درصد بازدهی را دارد. اما مانند دیگر عمل هایی که همگی به دست انسان انجام می شوند، ممکن است فرد بعد از عمل با عارضه هایی مواجه شود، از جمله:

پس زدن پیوند قرنیه
چشم دچار عفونت شود
مشکلی در ارتباط با بخیه به وجود بیاید.

عدم تطابق بافت سالم فرد دیگر، با بافت های چشم فرد بیمار، بیشترین عارضه ای است که در 5 تا 30 درصد افراد ممکن است رخ دهد. این اتفاق زمانی رخ می دهد که سیستم دفاعی بدن فرد بیمار، قرنیه ی فرد دیگر را به عنوان عضوی داخلی نشناسد و با در نظر گرفتنش به عنوان دشمن، به او حمله کند. پس زدن قرنیه می تواند با علائم زیر تشخیص داده شود:

قرمزی چشم
حساسیت بسیار زیاد به نور
کم شدن دید
داشتن درد

این علامت ها می توانند در یک بازه ی چند ماهه تا چند ساله در فرد ظاهر شوند. البته در صورتی که با مراجعه به مطب چشم پزشکی این مسئله به موقع تشخیص داده شود، می توان جراحی پیوند قرنیه را تکرار کرد. اما باید به یاد داشت به میزانی که این عمل تکرار می شود، به همان میزان ریسک پس زدن پیوند هم افزایش می یابد.

پس از عمل پیوند قرنیه چه مراقبت هایی لازم است؟

چشم حساس ترین عضو صورت است و عمل پیوند قرنیه، آن را بسیار آسیب پذیرتر می کند. بنابراین برای پیشگیری از مشکلات احتمالی باید مراقبت های لازم را تا مدت زمان معینی انجام داد:

تا مدت مشخصی با بهره گیری از محافظ های چشم( عموما پلاستیکی هستند) چشم خود را از ضربه های احتمالی حفظ کنید.
فعالیت های سنگین را باید تا مدتی کنار بگذارید. شما فقط می توانید به آهستگی پیاده روی کنید.
باید سعی کنید سر خود را صاف نگه دارید. در صورتی که می خواهید چیزی را از روی زمین بردارید، ابتدا روی زانو بنشینید و در عین صاف بودن سر خود، جسم را بردارید.
از 7 تا 20 روز بعد از عمل جراحی، مراقب باشید در حین استحمام شامپو به چشم شما نفوذ پیدا نکند.
تا مدتی مشخص، نباید به مالش دادن و یا خاراندن چشمان خود اقدام کنید.
اگر به کاری سبک اشتغال دارید می توانید بعد از گذشته 15 روز به سر کار خود برگردید، اما اگر کاری سنگین انجام می دهید، بایستی حداقل تا 30 روز بعد از عمل استراحت کنید.

امیدواریم از مطالعه ی این مقاله ی مجموعه ی چشم پزشکی بهره ی کافی برده باشید.

دید چشم بعد از عمل پیوند قرنیه

پیوند قرنیه

عمل قرنیه چشم

عمل پیوند قرنیه

عمل پیوند چشم

کسانی که عمل پیوند قرنیه انجام دادن

جراحی قرنیه چشم

عوارض پیوند قرنیه

هزینه پیوند قرنیه در بیمارستان نور